Westerplatte.pl - Wojskowa Składnica Transportowa

D±browski Franciszek

1904-1962

kapitan

Urodzony 17 kwietnia 1904 r. w Budapeszcie. Syn Romualda (porucznika armii Austro-Wêgier) i matki El¿biety z Brulików. W wieku sze¶ciu lat rozpocz±³ naukê w szkole ludowej w Budapeszcie, a nastêpnie w Wiedniu. W latach pierwszej wojny ¶wiatowej ukoñczy³ austriack± szko³ê realn± stopnia gimnazjalnego w Ems.

W 1918 r. przyby³ z rodzicami do Krakowa i rozpocz±³ naukê w krakowskim Korpusie Kadetów nr l w £obzowie. Po ukoñczeniu korpusu i zdaniu matury w 1921 r. wst±pi³ do Szko³y Podchor±¿ych w Warszawie. Po jej ukoñczeniu (1923) uzyska³ stopieñ podporucznika i zosta³ dowódc± plutonu w 3. Pu³ku Strzelców Podhalañskich w Bielsku-Bia³ej. W trakcie pe³nienia s³u¿by w tym¿e pu³ku, ukoñczy³ Szko³ê Strzelania Artyleryjskiego w toruñskim Centrum Wyszkolenia Artylerii, awansowa³ do stopnia porucznika i zosta³ dowódc± kompanii. Od 1930 r. by³ wyk³adowc±-instruktorem broni i terenoznawstwa w kompanii ciê¿kich karabinów maszynowych baonu szkol±cego podchor±¿ych rezerwy w Biedrujsku. Kolejn± jednostk± by³ 29. Pu³k Piechoty w Kaliszu, w którym pocz±tkowo dowodzi³ plutonem szkolnym, a nastêpnie kompania 29. Pu³ku Strzelców Kaniowskich.

W grudniu 1937 r. skierowany na Westerplatte obj±³ stanowisko dowódcy oddzia³u wartowniczego i zastêpcy komendanta Wojskowej Sk³adnicy Tranzytowej. Jego zadaniem by³o szkolenie ¿o³nierzy w zakresie obrony obiektów WST na zamkniêtym terenie Westerplatte. Ka¿dego dnia przeprowadza³ odprawy z dowódcami wart oraz zaznajamia³ patrole i ronty oficerskie z obiektami i rejonami obserwacji i pods³uchu. W czasie walk by³ w koszarach, tam bowiem skupi³o siê i kierowa³o obron± dowództwo. By³ rzecznikiem kontynuowania oporu, mimo pogarszaj±cych siê z ka¿d± godzin± warunków obrony. Dochodzi³o do dramatycznych spiêæ z komendantem Sucharskim. poniewa¿ by³ przeciwny poddaniu placówki i opowiada³ siê za dalsz± nieprzejednan± walk±. Po podjêciu przez mjra Sucharskiego trudnej decyzji o poddaniu, po przekazaniu Niemcom poszczególnych punktów oporu przez kadrê dowódcz± Sk³adnicy (por. Paj±ka ciê¿ko rannego zabrano do szpitala) ulokowani zostali w dwóch pokojach na najwy¿szym piêtrze nie istniej±cego ju¿ dzi¶ Hotelu Centralnego vis-a-vis dworca gdañskiego. Stamt±d trafi³ do niemieckiego obozu æwiczebnego w Klein Dexen na terenie Prus Wschodnich. Ca³± okupacjê prze¿y³ w dwóch oflagach XVIII A w Lienz na terenie Austrii i II C w Woldenbergu (Dobiegniewo). Kres niewoli skoñczy³ siê, gdy po przymusowej pieszej ewakuacji obozu w Woldenbergu w styczniu 1945 r. w miejscowo¶ci Detz ich kolumnê odbi³a czo³ówka wojsk radzieckich.

Po wojnie 30 lipca 1945 r. zosta³ powo³any do wojskowej s³u¿by zawodowej i skierowany do I Samodzielnego Morskiego Batalionu Zapasowego w Gdañsku-Nowym Porcie na dowódcê plutonu oficerskiego. 10 sierpnia 1945 r zweryfikowany do stopnia majora (kmdr ppor.) w korpusie oficerów piechoty WP. 31 sierpnia

1945 r. w wyniku przeformowania batalionu w szkolny pu³k Marynarki Wojennej zosta³ szefem sztabu pu³ku. Dowódca kmdr Karol Kopeæ w charakterystyce s³u¿bowej wysoko oceni³ swego podkomendnego: "...Bardzo dobrze wyszkolony oficer piechoty, inteligentny, wykszta³cony w pracy pilny i sumienny. Cz³onek Za³ogi Westerplatte, za dzielno¶æ odznaczony Krzy¿em VM. ¯yciowo wyrobiony. Nadaje siê do pracy w linii i sztabie". Na pocz±tku 1946 r. zosta³ dowódc± kadry Marynarki Wojennej w o¶rodku szkol±cym marynarzy poborowych. W czasie akcji politycznej obejmuj±cej ca³y kraj w zwi±zku z referendum 30 czerwca 1946 r. i wyborami do sejmu 19 stycznia 1947 r. sformowano tzw. grupy ochronno-propagandowe. Komendantem o¶rodka wyszkolenia tych grup mianowano kmdr ppor. D±browskiego, 1 stycznia 1947 r. awansowany zosta³ do stopnia pe³nego komandora. Oprócz szkolenia na miejscu, dokonywa³ równie¿ inspekcji powiatowych. W dowód uznania i zaanga¿owania w akcji wyborczej otrzyma³ Z³oty Krzy¿ Zas³ugi.

Nie zpomnia³ te¿ o Westerplatte. By³ inicjatorem budowy nagrobka poleg³ych na Westerplatte, który ods³oniêto latem 1946 r. W ocenie dzia³alno¶ci kmdr por. D±browskiego za rok 1948 wypowiedzieli siê dowódca Marynarki Wojennej kontradmira³ W³odzimierz Steyer i jego zastêpca do spraw polityczno-wychowawczych kmdr Józef Urbanowicz, stwierdzaj±c, i¿: "Opiniowany jest oficerem obowi±zkowym, zdyscyplinowanym, odpowiedzialnym, wykazuje du¿± sprê¿ysto¶æ w zakresie naboru m³odych marynarzy i w szkoleniu poborowych. Jest jednym z pierwszych przedwojennych oficerów, który bez ¿adnego oci±gania siê stan±³ po stronie obecnej rzeczywisto¶ci".

W marcu 1947 r. zosta³ przeniesiony do Ustki. Od 1947 r. by³ cz³onkiem Polskiej Partii Robotniczej. W ostatnich miesi±cach 1949 r. zapad³ na obustronn± chorobê p³uc. W pierwszych dniach stycznia 1950 r. rozpocz±³ wielomiesiêczne leczenie w sanatorium wojskowym w Otwocku. W wyniku d³ugotrwa³ej choroby wiosn± 1950 r. komisja lekarska stwierdzi³a uszkodzenie zdrowia powoduj±ce czasow± utratê zdolno¶ci do pracy zarobkowej. Zgodnie z orzeczeniem lekarskim zosta³ przeniesiony w stan spoczynku. Z Ustki, z ¿on± i córk± przeniós³ siê do Krakowa. Zamieszkali w dwupokojowym mieszkaniu bez kuchni i ³azienki. W drugiej po³owie 1951 r. przez sze¶æ miesiêcy przebywa³ na kolejnej kuracji sanatoryjnej w Wodzis³awiu ¦l±skim. We wrze¶niu 1951 r. rozpocz±³ pracê jako kasjer w krakowskim Klubie Miêdzynarodowej Ksi±¿ki i Prasy. Usi³owa³ te¿ za marne grosze t³umaczyæ opowiadania z jêzyka wêgierskiego dla "Gazety Krakowskiej" i "Dziennika Polskiego". W 1953 r. znowu reperowa³ w±t³e zdrowie w sanatorium. Po powrocie do domu, nie maj±c szans na uzyskanie jakiejkolwiek pracy, zacz±³ cha³upniczo szyæ domowe papcie. Trochê te¿ pomaga³ ¿onie w sprzeda¿y prasy w kiosku z gazetami. W czasach stalinowskich choroba i zwi±zane z ni± leczenie sanatoryjne uchroni³y go od prze¶ladowañ i represji, jakie sta³y siê udzia³em wielu oficerów wywodz±cych siê z przedwojennej kadry. Nadszed³ 1956 r., a z nim odwil¿ polityczna w kraju. Po latach zapomnienia i upokorzeñ zosta³ dostrze¿ony. W formie rehabilitacji otrzyma³ jednorazowo kwotê 15 tysiêcy z³otych. Zamieszka³ z rodzin± w innym, wiêkszym i s³onecznym mieszkaniu. Podj±³ pracê w Nowohuckim Przedsiêbiorstwie Transportowym Budownictwa. W marcu i wrze¶niu 1957 r. dwukrotnie spotka³ siê z podkomendnymi z Westerplatte. Z okazji 21. rocznicy wybuchu drugiej wojny ¶wiatowej przyby³ na Zjazd Obroñców Wybrze¿a do Gdañska.

Wiosn± 1962 r. przewieziony do szpitala zmar³ 24 kwietnia w wieku 58 lat. Pochowany w Alei Zas³u¿onych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W 1981 r. z inicjatywy pracowników "Transbudu" zosta³ ods³oniêty obelisk ku jego czci w obecno¶ci córki El¿biety D±browskiej-Kulmala i przybranego syna - Aleksandra Cichowicza. Szko³y podstawowe w Ustce i Gdañsku-Nowym Porcie oraz szczep harcerski z Zespo³u Szkó³ Chemicznych w Krakowie nosz± Jego Imiê.

Przedwojenne odznaczenia: Medal Pami±tkowy za Wojnê 1918--1921. Medal Pami±tkowy 10-lecia Odzyskania Niepodleg³o¶ci: powojenne - Srebrny Krzy¿ Orderu VM (1945), Z³oty Krzy¿ Zas³ugi (1947), Medal za Odrê, Nysê i Ba³tyk, Odznaka Grunwaldzka (1946), Medal za Wolno¶æ i Zwyciêstwo.